Waarom vreemdgaan/overspel?

Tja, waarom gaan we vreemd? Heel vaak weet de vreemdganger het zelf ook niet. Hij kijkt verbaast naar zichzelf en begrijpt zichzelf niet. “Hoe heb ik het kunnen doen?”, hoor ik vaak.

Wat is vreemdgaan?

Voordat ik verder schrijf, definieer ik eerst wat ik onder vreemdgaan versta. Het is lastig om een sluitende definitie te geven. Bij vreemdgaan wordt er al gauw gedacht aan een seksuele relatie met een ander. Echter als er sprake is van een pornoverslaving wordt dat door de partner ook vaak ervaren als vreemdgaan. Het vertrouwen is beschadigd. Het kan ook zijn dat een partner een intieme relatie met een ander is aangegaan zonder seks en dingen deelt die hij/zij niet deelt met de eigen partner. Dit wordt ook door veel partners ervaren als een vorm van vreemdgaan. Als ik het allemaal samenpak, dan is vreemdgaan iedere vorm van een relatie met een ander waarbij er sprake is van geschaad vertrouwen van je eigen relatie.

Wat is de betekenis van de verhouding?

Als er sprake is van vreemdgaan, dan probeer ik als coach/therapeut erachter te komen wat de verhouding voor hen betekent. Waarom deed je het? Waarom met hem? Waarom met haar? Waarom nu? Was dit voor het eerst? Nam je zelf het initiatief? Probeerde je je te verzetten? Hoe voelde het? Was je op zoek naar iets? Wat ontdekte je? Aan de hand van deze vragen kan ik doordringen in de betekenis van en motieven voor ontrouw.
Maar één thema passeert herhaaldelijk de revue: verhoudingen als een vorm van zelfontdekking, een zoektocht naar een nieuwe (of verloren) identiteit.

Als de eerste crisis eenmaal tot bedaren komt, is het van belang om ruimte te maken voor een onderzoek naar de subjectieve ervaring van een verhouding en de pijn die deze kan veroorzaken. Wat voor partner A misschien een pijnlijk verraad was, was voor partner B transformerend. Het is essentieel om te begrijpen waarom de ontrouw plaatsvond en waar die op wees; zowel voor stellen die besluiten uit elkaar te gaan als voor degenen die bij elkaar willen blijven en hun relatie hopen te herstellen en nieuw leven willen inblazen.

Op zoek naar een nieuwe ik

Soms wenden we ons niet af van de eigen partner als we de blik van een ander zoeken, maar van de persoon die we zelf zijn geworden. Een cliënt van mij verwoordde het als volgt: “Ik was op zoek naar een andere versie van mezelf”.

Het is gemakkelijker om de schuld te geven aan een mislukt huwelijk dan de existentiële onvoorspelbaarheden van onze ambities, verlangens en lusteloosheid aan te pakken. Meestal is er sprake van een identiteitscrisis, een inwendige herschikking van de persoonlijkheid.

Waardoor blijft de vlam van verlangen branden?

De onbepaaldheid, de onzekerheid, het niet weten wanneer je elkaar weer ziet – gevoelens die we in onze vaste relatie niet zouden accepteren – worden in een verborgen liefdesrelatie een vonk van anticipatie. Omdat we de geliefde niet kunnen hébben, garandeert dat dat we blijven willen, want we willen altijd wat we niet kunnen krijgen. Hierdoor ontstaat er een erotische mystiek dat ervoor zorgt dat de vlam van verlangen blijft branden.

Dit artikel is geschreven met behulp van het boek “Liefde in verhouding” – Esther Perel